Niştiman, Serxwebûn û Nasname

Hewlêr - Kurdistan: Îro, 18ê Îlona 2025an, rojnameya Xebat bi hejmara xwe ya 7060, gotareke nû ya nivîskarê Kurd Hawraman Ali Tawfik bi sernavê "Niştiman, Serxwebûn û Nasname" Ji bo çi ez welatê xwe bi şêweya herî xweşik dibînim?" gotarek nivîsand. Di vê gotara xwe ya kûr û berfireh de, Tawfik li ser têgeha welat û girêdana wê bi nasnameya mirov, hesta serxwebûnê û girîngiya wê ya çandî û siyasî radiweste, bi taybetî jî di çarçoveya rewşa neteweya Kurd de.

Welat: Ne Tenê Cografya û Nasname ye

Hawraman Ali Tawfik di gotara xwe de diyar dike ku welat ji çarçoveyeke cografî û erdnîgarî wêdetir e; ew çarçoveyeke şaristanî, çandî û derûnî ye ku wîcdana kesan de şekil dide û kesayetiyê ava dike. Ew gotina Cibran Xelîl Cibran tîne bîra me ku dibêje: "Welat ne ew der e ku tu lê ji dayik bûyî, lê ew der e ku tu xwe lê azad dibînî." Tawfik tekez dike ku tevî pêşketinên cîhanî, welat ji bo gelê xwe her dem cîhê herî xweşik û biqîmet dimîne.

Hesta Serxwebûnê û Pêgiriya Çandî

Li gorî nivîskar, welat cîhê yekemîn e ku mirov jiyanê fêr dibe, têkiliyên xwe yên pêşîn datîne û bi ziman û çanda xwe nas dike. Ev têkiliya hestyarî dihêle ku mirov welatê xwe bi çavekî cuda bibîne. Lêkolînên derûnnasiya civakî destnîşan kirine ku hesta serxwebûnê, bextewarî û razîbûnê zêde dike. Herwiha, Tawfik destnîşan dike ku nasnameya çandî û neteweyî, bi adet, kevneşopî û bîranînên hevpar, di dilê gel de cihekî taybetî digire, wekî ku Benedict Anderson jî di têgeha 'civakên xeyalî' de pêşniyar dike.

Welat wekî Sembola Serwerî û Azadiyê

Nivîskarê Kurd Tawfik balê dikişîne ser aliyên siyasî yên welat, ku ew ne tenê çarçoveyeke çandî an hestyarî ye, lê belê sembola serwerî û azadiyê ye. Hebûna dewletek ku karibe welatiyên xwe biparêze, hesta aramî, ewlehî û rûmetê dide kesan, ku ev yek bi bedewiya xwezayî an dewlemendiya maddî ya welatekî din nayê şûna wê. Ji ber vê yekê, fedekariya ji bo welat xwedî nirxek kûr e ku di piraniya çandan de heye û welat wekî malek yekgirtî tê dîtin ku her kesî diparêze.

Kurdistan: Îradeya Pola ya Ber Bi Serxwebûnê ve

Di dawiya gotara xwe de, Hawraman Ali Tawfik li ser rewşa Kurdan li herêmê radiweste, wan wek neteweyek mezin a bêdewlet li ser axa xwe pênase dike. Ew Herêma Kurdistanê wek yekane desthilatdariya herêmî ya destûrî ku beşek ji sînorên Kurdistanê birêve dibe, ronî dike.

Tawfik, tevî astengiyên berdewam ên Hikûmeta Iraqê yên li ser mûçe, budçe û sektorên neft, gaz, çandinî û bazirganiyê, pesnê xebat û destkeftiyên Hikûmeta Herêma Kurdistanê dide. Ew bi taybetî behsa pêşkêşkirina elektrîka 24 demjimêrî, çêkirina rêyên modern, çareserkirina pirsgirêka avê, avakirina kemberên kesk, girîngîdayîna bi keskatiya Kurdistanê, çêkirina bendavan, xistina sîstema bankî di tevgerê de, dayîna erdê ji karmendan re, zêdekirina veberhênanê, pêşxistina çandinî û turîzmê dike.

Nivîskar gotara xwe bi tekezkirina îradeya pola ya Kurdistanê bi dawî dike, ku bi berdewamî ber bi pêş ve diçe da ku her dem bi bedewiyên Kurdistanê û nasnameya Kurdbûnê serbilind be, heta ku bigihîje hêviya dawî ya serxwebûnê.