Kurdê Hemal

Ev derbirîna peyva li jor "Kurdê Hemal (Hamal Kurd)" navê pirtûkek e Mucahit Bilici ye ku ji malbata Şêx Seîd e. Gelo ne tiştek ecêb e ku kesekî duh got: "Kurd hemû tişt e, lê ne tenê bi xwe ye." Îro dest bi parastina tîma mîllî ya Mîsaqa Tirk (Soza Neteweyî ya Tirk) kir? Heta çend meh berê PKK jî nekarî vê Mîsaqa Mîlî biparêze û li Soranka bi Mîsaqa Mîlî ya Tirk re got "heqaret li mirovahiyê" ji bo Kurdên ne-Kur@TAG).

Heta niha gelek analîz li ser psîkolojiya zilamên anarşîst û mêtinger hatine kirin. Her çend e li vir ne cihê van cure analîzan be jî, lê belê bi kurtî: Hanna Arendt di pirtûka xwe de dibêje, mirovê bê dewlet kesekî serhildayî ye. Frantz Fanon di çend pirtûkan de behsa pirsgirêkên derûnî û hetta exlaqî yên gelên mêtingerbûyî û bê desthilata siyasî dike, bi taybetî lanetkiriyên erdê û çermê reş, maskeya spî. W.E.B. Du Bois bi hûrgilî bi pirsgirêka hişmendiya dualî û depresyona efsûnî ya mirovê mêtingerîbûyî re mijûl dibe; ew kesê ku hişmendî û epîstemolojiyê bi xwe re hemdem dike. Bi zimanekî sade: Ev kes nizane kengî ew bi xwe ye û nikare cihê bike dema ku dijminê serdest helwest û nêrînên xwe yên efsûnî ji bo wî/wê bi xwe aniye ziman.

Niha ku Mucahit vegeriyaye, ez nikarim tiştekî din bibêjim ji bilî ku "Hemal Kurd" di gotara xwe ya herî dawî de behs kiriye. Mucahit, nivîskarê pirtûka "Kurdê Hemal" wekî ku ew bi xwe di vî vîdeoya xwarê de dibêje, Kurd hilgir û barkêşê her kesî ye ji bilî xwe û li ser hesabê ramana xwe ya wekî netewe. Ew her weha dibêje, bi "Qeşmerî" siyasî Kurdim, ku li derdora derî û kolanên her kesî de digere û ji têgihiştina xwe û niştiman û ji mala xwe direve.

Dîsa jî, Kurd bi hinceta baweriya bi mirovahiyê û navneteweyîbûnê, pabendî û parastina vê "bêwatebûna" siyasî û efsûnî kir. Her çawa be jî, di gotara xwe ya herî dawî de, Mucahit xwe kir sembola gerandina li derdora deriyê erdo ankakanda. Erdo erdoan: "Pêwîst e Kurd û Tirk û Ereb yekîtiya Îslamî ava bikin." Divê Mucahit Îlber Ortayli kevirbaran bike, lê bi wê hincetê Kurd û Tirk û Ereb yek bibin û Kurd û Tirk û Ereb bibin beşek ji Tirkiyeya Misilman bi rêya Mîsaqa Mîllî, Tirk-Îslamî xwe yekalî dikin bi dubarekirina peyva erdo yan.@TAG) Divê bê gotin ku ev yek wêneyê tirkkirina Kurdan temam dike. Baş e, heta niha zêdetir siyasetmedar û ronakbîrên laîk ên Kurd av vedixwarin, nexşeyên Başûr û Rojhilatê xêz dikirin, ji bo vegerandina desthilatdariya dewleta Tirk, lê niha Kurdên dîndar wek Mucahit di bin navê Îslama Tirk de Kurdan diyar dikin.

Ger bi rastî di navbera monopoliya Îslamî û laîkbûnê de ji bo Kurdan cûdahiyek hebe, ew tenê ev e ku Îslamî xirabtir e. Em hemî dizanin ku dewleta birayên me yên Tirk ên Misilman û laîk sed sal in çi bi Kurdan anîne. Siyaseta Ereb du cure reftar li hember Kurdan girtiye. Exwan û Qaîde û modela DAIŞê (wek Ehmed Şera û Bexdadî û Sîvlanî) û modela laîk a Sedam û Esed temsîl dike. Kurd di siyaseta Ereban de stratejiyek cuda nedîtiye – bi kêmanî di asta pratîkê de – ji bilî van her du modelan. Bi zelalî, ew biratiya Îslamî ya ku Mucahit behs kir, tê wateya biratiyê bi Ehmed Şêr û erdo altudan re; lê ew di bin ala Tirk û îdeolojiya Îslamî ya Tirkî de ye. Daxwaza birayên we yên Kurd li Rojava çi ye ku ne erdo ran û ne jî El-Kulanî nabêjin "Em ji bilî teslîmbûna Kurdan bi tiştekî din razî nînin." Ger em zimanê Mucahit bi kar bînin, tenê cûdahiya di navbera "holkeriya" siyasî ya ku ew pêşniyar dike û tirkkirina kalan nixumandina wê bi dîskorsa Îslamî ye.

Ma bi rastî dema wê nehatiye ku Kurdên derveyî Bakurê Kurdistanê, bi eşkere ji van cûre siyasetmedar û akademîsyenan re bibêjin: Tirkbûna we pîroz be; lê destên xwe ji serê me rakin!

Birayê min, tu azad î; ger tu bibî "vampîr û palder"ê biratiya Tirk-Îslamî wek Mucahit dibêje, yan jî beşdarî xizmeta kolonyalîzma dewleta Tirk bibî wekî ku Ocalan pêşniyar kiriye. Ew bijardeya te ye.

Lê belê tu dikarî niha ji bo me ji derveyê Tirkiyeya delal dev ji biryardanê bînî, ji me re bibêjî çi bikin?

Kamal Soleimani