Pişder: Bihêztirîn cûreya kûçikê Kurdistanê

Kurdên Başûrê Kurdistanê bi seg an ku kûçikê Pişder (Mastiffê Kurdî) serbilind in, ku regezeke balkêşe ku kokên wê vedigere li ser erdên asê yên navçeya Pişder a nêzîkî tixûbên Rojhilatê Kurdistanê (Îranê). Pişder, ku dişibe Mastiffê Îngilîzî û Kangalê bajarê Sêwasê, ji ber mezinahiya xwe, hêza xwe ya bêhempa û wêrekiya xwe ya bêhempa tê jî naskirin. Nêrên vê nijadê dikarin heta 90 santîmetreyan bilind bibin û giraniya wan digihîje 80 kîloyan, û temenê wan di navbera 10 û 13 salan de ye.

Pişder li Başûrê Kurdistanê, bi taybetî li deverên çiyayî dijî û ajaleke hêja ye û bihayên wan ji 10.000 dolarî derbas dibin. Ew pir caran wekî parêzvanên ajalan û di werzîşên şer de têne bikar anîn.

Ehmed Nebî ku şivaneke Kurd e, di dema ku li nav navçeyên kevirî yên devera Pişder de digeriya û du segên Pişderên yên bi heybet li kêleka wî, li nav keriyê pezên xwe digeriya, çîroka xwe parve kir. Wî metirsiya mezin a ku ji hêla jiyana kovî ya herêmî ve, di nav de gur, hirç û rovî, tê de heye, û çawa xwedîkirina Pişder di vê xwezaya bêdilovan de meseleyek jiyan û mirinê ye û bi awayeke serbilindî got. "Pişder pir bi hêz û bêtirs e; ew ji tiştekî natirse, heta ji komek guran jî natirse.

Wî tekez kir ku Pişder bê rawestan dixebitin, di rojê de radizin û di şevê de şiyar dimînin, bi tenê xwe ji bo parastina pez û şivan terxan dikin. Ehmed behsa bûyerek dawî kir ku du Pişderên wî bi mêrxasî sê gurên êrîşkar ên ku pir nêzîkî wî bûbûn karîne paşve bixin. Ew dibêje: "Birastî, heke Pişderek we tune be, hûn nikarin li vir karê şivaniyê bikin û bibin şivan."

Lê belê, xwedîkirina kûçikek Pişder ji bo şivanek mîna Ehmed ne hêsan e ji ber ku ew pir biha ne û piraniya şivanan nikarin wan bikirin. Wekî din, hejmara wan roj bi roj kêm dibe, ji ber ku Îranî diçin Pişderê da ku wan ji bo pêşbirkên şerê kûçikan bikirin ku tê de qumarê dikin.