Kurdên Cihû: Pirên Dîrokî yên di Navbera Kurdistan û Îsraîlê de

Kurdên Cihû: Kevneşopiyeke 2700 Salî ya Zindî – Pirên Dîrokî yên di Navbera Kurdistan û Îsraîlê de

Oct 19, 2025 - 13:53
Oct 19, 2025 - 13:56
Kurdên Cihû: Pirên Dîrokî yên di Navbera Kurdistan û Îsraîlê de
Kurdên Cihû: Kevneşopiyeke 2700 Salî ya Zindî – Pirên Dîrokî yên di Navbera Kurdistan û Îsraîlê de

Hewlêr - Kurdistan: Civaka Kurdên Cihû, ku zêdetirî 2700 sal in li ser xaka Kurdistanê dijîn û koka wan digihîje heya serdema sirgûna Babîlî, îro jî wekî civakeke zindî û xwedî girêdanên xurt hem bi Kurdistan û hem jî bi Dewleta Îsraîlê re tê nasîn. Ev civaka kevnar, ku li bajarên dîrokî yên wekî Zaxo, Hewlêr, Silêmanî, Dihok, Kerkûk, Seqîz û Sine xwedî civakên mezin bû, beşeke girîng a çanda Rojhilata Navîn pêk tîne.

Rêwîtiya Vegerê bo Welatê Esilî û Pêşketina Îsraîlê:

Di sedsala 20an de, bi taybetî di navbera salên 1950 û 1952an de, bi hezaran Cihûyên Kurd di çarçoveya Operasyona Ezra û Nehemya de ji Iraqê ber bi Îsraîlê ve hatin veguhestin. Piraniya wan Cihûyên Kurd bûn, û wan li Orşelîm, Tel Avîv û herêma Celîlê cih girtin. Ev koçberî, di dîroka gelê Cihû de bû gaveke girîng û di avakirin û pêşketina destpêkê ya Dewleta Îsraîlê de, bi taybetî di entegrasyona komên cuda yên Cihû de, roleke bingehîn lîst.

Parastina Nasnameya Çandî û Zimanî:

Tevî ku bi dehan salan ji welatê xwe yê kevnar dûr in, Kurdên Cihû karîbûn zimanê xwe yê taybet (Kurmancî/Soranî û Neo-Aramî) û kevneşopiyên xwe yên bêhempa biparêzin. Ew bi muzîk, xwarin, cejn û adetên xwe yên ku koka wan di çanda Kurdî de ye, berdewam dikin ku nasnameya xwe ya çandî zindî bihêlin.

Mîrateya Zindî: Zêdetirî 200,000 Kurdên Cihû li Îsraîlê:

Îro, tê texmînkirin ku zêdetirî 200,000 hemwelatiyên Îsraîlê xwedî paşxaneya Kurdî-Cihû ne. Ev hejmar, girîngiya dîrokî û çandî ya vê civakê nîşan dide. Kurdên Cihû, ne tenê wekî beşek ji civaka Îsraîlê, lê di heman demê de wekî balyozên çanda Kurdî jî têne dîtin, ku bi riya jiyana xwe ya rojane û parastina kevneşopiyên xwe, têkiliyên dîrokî yên di navbera gelê Kurd û gelê Cihû de xurt dikin.

şerojeke Bi Hêvî û Bîranîn:

Kurdên Cihû mînakeke zindî ya girêdaneke dîrokî ne ku di navbera Kurdistan û gelê Cihû de pêk hatiye. Çanda wan, çandeke ku hem serbilindiya paşerojeke dewlemend û hem jî xemgîniya welatekî ku bi zordarî hatiye windakirin, dihewîne. Ew, bi awayekî bêdeng, rê didin ku mîraseke hevpar a dîrokî di Rojhilata Navîn de zindî bimîne û bibe hêvî ji bo pêşerojeke bi aşîtî û hevrejiyana dostane.