Serok Nêçîrvan, Her Tim Li Pey Peymaneke Praktîkî Ye, Ne Serkeftineke Xeyalî

Pirsgirêka di navbera Hewlêr û Bexdayê de wekî "motoreke kevin e ku her tim disekine", Serok Nêçîrvan Barzanî baş dizane ku çareseriyên navxweyî (bûdce, neft, Pêşmerge) tenê bi riya qanûna destûrî ya Iraqê ya federal bi awayekî mentiqî dikarin bên çareserkirin.

Sep 26, 2025 - 14:56
Sep 26, 2025 - 14:56
Serok Nêçîrvan, Her Tim Li Pey Peymaneke Praktîkî Ye, Ne Serkeftineke Xeyalî
Nêçîrvan Barzanî Serokê Herêma Kurdistanê

Ji bo têgihiştina rola Herêma Kurdistanê di Rojhilata Navîn de, pêwîst e em ji tiştekî fam bikin: dever wekî "qutiyeke elektrîkê ya şikestî" ye, her tişt bi hev ve zeliqî ye û her aloziyek li Tehran an Enqere rasterast bandorê li Hewlêrê dike. Di vê rewşê de, Nêçîrvan Barzanî wekî "endezyarekî aram" derketiye holê, ku di demekê de dîwarê malê diparêze ku li herêmê welat li hevdu keviran diavêjin.

Pirsek hêsan heye ku li herêmê tê pirsîn, ew ne ew e ku divê kî te nas bike, lê kî nikare te paşguh bike. Serok Nêçîrvan Barzanî ne tenê bi hikûmetan re pêwendî daniye, lê di forumên Davos û Munchenê de, di hemî hewildanên dîplomatîk ên navneteweyî û navxweyî, Iraqî û herêmî de xeteke aram a ku devereke aram û lihevhatin hebe, xêz kiriye. Vê yekê kiriye ku Herêm bibe lîstikvanek nû ya herêmê. Wî herêm veguherandiye "meydaneke vekirî" ku tê de veberhênan û aborî dibin qerta parastina siyasî, vê yekê kiriye ku Herêm bibe navendeke navneteweyî ku di her rewşê de nayê paşguh kirin.

Pirsgirêka di navbera Hewlêr û Bexdayê de wekî "motoreke kevin e ku her tim disekine", Serok Nêçîrvan Barzanî baş dizane ku çareseriyên navxweyî (bûdce, neft, Pêşmerge) tenê bi riya qanûna destûrî ya Iraqê ya federal bi awayekî mentiqî dikarin bên çareserkirin. Ji ber vê yekê, ew her tim wekî "karakterê tamîrkirina pêwendiyan" diçe Bexdayê, li pey peymaneke pratîkî digere, ne li pey serkeftineke xeyalî. Ew di çarçoveya sînorên rastîn ên Iraqê de kar dike û ji ber vê yekê danûstandinan li pişt perdeyê digihîne hev.

Dema ku piştî bûyerên sala 2017an, Herêm ji aliyê siyasî û aborî ve rastî "girtina deriyan" hat, dîplomasiya Nêçîrvan Barzanî wekî "qerta xelaskirinê" kar kir û asîman û erd li ser Herêmê vekir. Wî bi şiyana xwe karî baweriya Amerîka û Ewropayê vegerîne, û bi aramî dorpêçan derbas kir. Wî rewşa Herêmê guhert, ne tenê ji "devereke şer li dijî DAIŞê û aloziyê bi hikûmeta federal re", lê wekî "hevparekî pêbawer" di aramiyê herêmî de, rewşa Herêmê bi erênî di nav hevkêşeyên navneteweyî û herêmî de cîh kir.

Di encamê de, dîplomasiya Serok Nêçîrvan Barzanî ev e: "Felsefeya herî zêde derfetan di meydana herî zêde metirsiyan de". Ev ne tenê siyaset e, lê "çîroka zindîbûna neteweyekê" ye di cîhaneke hişk û bêrehm de, çîroka serkeftina dîplomasiya karakterekî ye ku dikare di her rewşê de lîstikan ji bo berjewendiya Herêma Kurdistanê biguherîne.