Komeleya Kurdên Kazakistanê Piştgirî Dide Polîtîkayên Zimanî yên Neteweyî

Astana, Kazakistan – Di civakeke pirneteweyî û pirzimanî de, ziman ne tenê amûrek ragihandinê ye, lê di heman demê de wekî stûneke girîng ji bo parastina yekîtî û lihevhatinê jî radiweste. Ev hesta bingehîn ji aliyê Komeleya Kurdên Kazakistanê ve bi tundî tê parvekirin, ku bi tevahî piştgiriyê dide helwesta Serokê Komara Kazakistanê û Serokê Meclisa Gelê Kazakistanê di pêşxistina polîtîkayên zimanî yên neteweyî de.

Helwesta Serokdewlet Tokayev: Ne Cûdakariya li ser Zimanên Etnîkî

Di axaftina xwe ya vê dawiyê de li rûniştina Meclisa Gelê Kazakistanê, Serokdewlet Kasym-Jomart Tokayev bi awayekî zelal diyar kir ku li welêt ti cûdakarî an zordestiyek li ser zimanên etnîkî yên cuda nayê qebûlkirin. Ev prensîba bingehîn, ku ji hêla Destûra Bingehîn a Komara Kazakistanê ve tê parastin, pêşveçûna çalak a hemî zimanên gelê Kazakistanê di bin ronahiya zimanê dewletê, Kazakî de, misoger dike.

Ziman wekî Nirxeke Çandî ya Sereke

Komeleya Kurdên Kazakistanê tekez dike ku pêvajo û tedbîrên ji bo xurtkirina statûya zimanê Kazakî di civakê de bi tu awayî zirarê nadin welatiyên Kazakistana pirzimanî. Ziman wekî nirxek çandî ya sereke ya hem civak û hem jî welat tê dîtin. Ji salên destpêkê yên serxwebûnê ve, Kazakistan polîtîkayek zimanî ya ahengdar meşandiye ku berjewendiyên tevahiya gel digire ber çavan, mafên zimanî yên hemî etnîkîyan, û hilbijartina azad a zimanê danûstandinê, perwerdehiyê, hînbûnê û afirîneriyê misoger dike.

Aşîtî û Lihevhatî bi Rêya Ziman

Li gorî Alîyev Azîz Zîyayevîç, Endamê Encûmena Meclisa Gelê Kazakistanê û nûnerê Komeleya Komarî ya Kurdên Kazakistanê "BARBANG", bi vejîna zimanê Kazakî û berfirehkirina fonksiyonên wî, û bi pêşkeftina zimanên din ên gelê Kazakistanê re, aşitî û lihevhatî ya li Kazakistanê tê hêvîkirin. Ev nêzîkatî rê dide ku Kazakistan wekî "mala me ya hevpar" bi aşitî û yekîtî pêş bikeve.

Rola Krîtîk a Meclisa Gelê Kazakistanê

Meclisa Gelê Kazakistanê di parastina vê polîtîkaya zimanî ya rast de roleke girîng dilîze. Ev polîtîka beşdarî lihevhatina sivîl dibe, hevaltiya di navbera etnîkîyan de xurt dike, û aramiya, aşitî, yekîtî û lihevhatiyê diparêze. Di salên serxwebûnê de, ti etnîkî li Kazakistanê zimanê xwe winda nekiriye. Berevajî, derfetên cihêreng ji bo pêşveçûna çanda komên etnîkî yên cihêreng di nav yekîtî û lihevhatî ya navneteweyî ya civakê de têne afirandin.

Mînaka Kurdên Kazakistanî: Pêşketina Ziman û Çandê

Meclisa Gelê Kazakistanê bi awayekî çalak piştgiriyê dide zimanên hemî etnîkîyan, bi dibistanên Yekşemê û derfetên weşandina rojname û kovaran bi zimanên cuda. Kurdên Kazakistanî mînakek berbiçav a vê siyaseta serkeftî ne. Piştî zordestî û çewsandinên berê, wan li Kazakistanê welatek rastîn dîtin, ku tê de mafê wan heye ku ziman û çanda xwe ya zikmakî bi azadî pêş bixin.

Îro, piraniya Kurdên Kazakistanî, ji bilî Kurdî ya zikmakî, zimanê dewletê yê welêt, Kazakî, bi serbestî diaxivin, û gelek ji wan zimanên din jî dizanin. Ev nîşana zelal a bandora erênî ya polîtîkayên zimanî yên welêt e.

Encam

Ev helwesta bi baldarî li hember ziman û çanda her etnîkî, ku li Kazakistana pirzimanî û pirneteweyî dijîn, yekîtî û lihevhatiyê di civakê de diparêze, û riya welat ji bo pêşerojeke hevpar a aşitî û geşedanê ronî dike.

Rodiyê Xwedêdayev

Çavkanî: Vecher

https://vecher.kz/ru/article/iazyk-sushestvennyi-faktor-konsolidasii-kazahstanskogo-obshestva.html?fbclid=IwY2xjawMoxhtleHRuA2FlbQIxMABicmlkETEyc1dSckVjMTJCTnBVY0YwAR5aAbT8tabq64j8fdh_xoWYGmkQVwYXGyOKSzkDrGAlWpGjm3iVWogCa5pZ6Q_aem_6eh0ZxsI-2k7uyKJ2DSH5g