Sembola Berxwedana Kurdî: Memo Lawo Tu Çawanî?

Vîdeoyeke ku van demên dawî di medyaya civakî de berbelav bûye û dilê gelek Kurdan êşandiye, dîmenên dayikeke 80 salî radixe ber çavan ku di zindanê de rastî neheqiyeke mezin tê. Ev dayik, ku çûye serdana kurê xwe yê girtî, ji ber axaftina bi Kurdî ji aliyê rayedarên rejîma dewleta Tirk ve tê astengkirin û tehdîtkirin.

Jinika pîr ku şahidê bûyereke zilmê ye, bi hêvî û êşeke mezin, çîroka wê vedibêje: "Jineke 80 salî hat zindanê ku neviyê xwe bibîne. Saetekê li derve ez pê re mijûl bûm. Min gotê: 'Metê can, bi Kurdî neaxive!'"

Ev rewş di bin siya tehdîdên giran de diqewime. Jina Kurd ji wê pîrejinê re dibêje ku divê ew bi Kurdî neaxive da ku kurê wê ceza nebîne û îşkence lê neyê kirin. "Bila kurê te ceza nebîne, bila îşkence lê neyê kirin! Tenê bi Tirkî bêje: 'Kurê min Muhammed, tu çawa yî!'"

Dayika pîr, ku ji bo parastina kurê xwe di nava tirs û fikarê de ye, nikare daxwaza wan red bike. Ew bi hesreteke kûr gotinên xwe didomîne: "Çend saetan ez pê re rûniştim, min jê re got. Heta fêr bibe ku bibêje: 'Kurê min Muhammed, tu çawa yî!' Piştî dergehên girtîgehê vebûn, êdî min nedikarîbû bînim bîra wê. Metê, divê tu bibêjî: 'Kurê min Muhammed, tu çawa yî?'"

Lê belê, ev hewlên wê bê encam dimînin, ji ber ku ew ji ber zextan nikare bi Kurdî bipeyive. Piştî ku deriyên zindanê vedibin û ew saetekê di baxçeyê de li bendê dimînin, ew di dawiyê de tên hundir ji bo hevdîtinê. Gava dayik neviyê xwe dibîne, ji dil kêfxweş dibe û bi zimanê xwe yê dayikê, bi Kurdî, dibêje: "Memo lawo, tu çawanî?" Di bersivê de, neviyê wê jî bi kêfxweşî dibêje: "Dayê, ez baş im!" Ev dîmenek kurt a şahiyê ye di nava zilmê de, ku girîngiya ziman û nasnameya Kurdî ronî dike.

Lê belê, şahiya wan kurt dimîne. Dayik bi êşeke giran radigihîne ku neviyê wê bi lêdana jop û daran ve dibin û di encama vê bûyerê de ew bixwe jî rastî tundiyê tê: "Neviyê wê bi lêdana daran ve birin. Ew (dayik) bi pehinan kete ber lingan, du leşker li aliyê me rawestiyabûn. Du leşkeran li wê xistin, jinik li ser pişta xwe kete erdê! Leşkerek lingên wê girt, û yê din jî milê wê girtin û ew avêtin baxçeyê!"

Ev bûyer dîsa rewşa giran a binpêkirinên mafên mirovan û zexta li ser nasnameya Kurdî, nemaze di zindanan de, derdixe holê. Ew bangek e ji bo raya giştî ya navneteweyî ku li ser van kiryarên zordar ên rejîma Tirk û ji bo azadî û mafên gelê Kurd raweste. Her wiha peyameke ji bo hemû Kurdan ku li hember vê zilmê zêdetir girîngiyê bidin zimanê xwe.