Li Almanya 217 Nîjadperestî Li Dijî Kurdan Hatine Tomarkirin
Rapora DANAK (IAKR) a Salane: 217 Bûyerên Nîjadperestiya li Dijî Kurdan li Almanyayê Hatine Tomarkirin, Neteweperestiya Tirk di Rêza Yekem de ye
Berlin - Almanya: Pêncşema borî, Navenda Agahdariyê ya Nîjadperestiya li Dijî Kurdan (IAKR) rapora xwe ya salane ya 2024an li Bundestag (Parlamentoya Federal a Almanyayê) pêşkêş kir. Ev rapor 217 bûyerên nîjadperestiya li dijî Kurdan belge dike, di nav de gefxwarin, êrîşên fîzîkî û nefreta li ser înternetê.
Li gorî rapora IAKR, dabeşkirina bûyeran balkêş e:
82 bûyer bi neteweperestên Tirk ve girêdayî ne, ku gelek caran bi Tirkiyeyê an jî tevgerên ultraneteweperest ên wekî "Gurên Boz" re têkildar in.
66 bûyer wekî "nediyar" hatine destnîşankirin, ku di van bûyeran de çavkaniya jîngeha dijminatî bi awayekî zelal nehatiye naskirin.
36 bûyer nîjadperestiya antî-Kurdî ya bi motîvasyona îslamîst nîşan didin.
22 bûyer bi neteweperweriya Ereb re têkildar in.
Kategoriyên din di hejmarên yek-hejmarî de ne.
IAKR tekez dike ku her çend ev hejmar gavek yekem a girîng bin ji bo eşkerekirina ezmûnên mexdûran, lê avakirina pêbaweriyê bi civakê re hîn di pêvajoya pêşveçûnê de ye. Ji ber vê yekê, dibe ku hejmara bûyerên nehatine tomarkirin (dunkelziffer) gelek zêdetir be.
Kurdische Gemeinde Deutschland e.V. (KGD) Civaka Kurdên li Almanyayê Piştgiriya Xwe Ragihand û Beşek Nû li Malpera Xwe Zêde Dike
Civaka Kurdên li Almanyayê (KGD) jî piştgirî da rapora IAKR û diyar kir ku ew jî wisa difikirin ku gelek bûyer nayên ragihandin. Ji ber vê yekê, KGD dixwaze bi awayekî çalak beşdarî avakirina pêbaweriyê bibe. Di vî warî de, KGD ragihand ku: "Li ser malpera me, di pêşerojê de dê beşek rasterast ji bo navenda ragihandinê (Meldestelle) hebe, da ku mexdûr zûtir û hêsantir bikarin ragihandinê bikin."
Nîjadperestiya li dijî Kurdan bi gelemperî nedîtî dimîne, hem di raya giştî de hem jî di nîqaşên siyasî de. KGD destnîşan kir ku karê IAKR bêqîmet e, ji ber ku ew dîtinê diafirîne, bi awayekî sîstematîk belge dike û dengekî dide mexdûran. Tenê bi vê çavdêriya domdar û serbixwe dikarin şêweyên strukturel bêne naskirin û tedbîrên siyasî bêne xwestin.
Rapora salane herwiha gotarên analîtîk jî dihewîne ku nîjadperestiya li dijî Kurdan ji perspektîf û çarçoveyên cihê ronî dikin. Van gotaran ji aliyê Dîlan Akdogan, Selda Akbayir, Jan Ilhan Kizilhan, Zelal Ag, Kenan Engin, û Peşrew Mohammed ve hatine nivîsandin.
